SİVAS ABDULVAHABİ GAZİ TÜRBESİ

Bir önce ki bölümde başladığım Sivas Aldulvahabi Gazi Camii ve Türbesi hakkında ki yazıma devam ediyorum.
Önce ki bölümde Camii ve Abdulvahabi Gazi hakkında bilgilere yer vermiş, resimlerini yayınlamıştım.
Bugünkü bölümde ise Abdulvahabi Gazi Türbesi hakkında bilgiler ve resimler olacak.
Ayrıca caminin içinde türbeye çıkan merdivenlerin sağ yanında Kanuni Sultan Süleyman'ın oğlu Şehzade Beyazid ve oğullarının kabirleri bulunuyor.
Bu bölümde Şehzade Beyazıd ve oğullarının kabirlerini de görebilirsiniz.

Türbe ve camii yüksek bir tepenin üzerinde yer alıyor.
Türbenin çevresinden Sivas'ı kuş bakışı görebilirsiniz.

Türbenin 2 girişi var.
Ön tarafta bulunan ayrıca camii girişi de olan kapıyı hanımlara ayırmışlar.
Kapıdan girince ayakkabılarınızı bırakabileceğiniz rafların olduğu bölüm ve namaz kılınabilecek bir alan var.

Caminin yan tarafında bulunan merdivenle çıkılan bölüm ise erkekler için hazırlanan giriş kapısı, bu kapıdan yine camiye de ulaşılıyor.

Giriş bölümünü geçtikten sonra merdivenlerden çıktığınızda sol tarafta camii bölümü var.
Aldulvahabi Gazi Camii hakkında hazırladığım yazı BURADA

 Camii kısmının önünde bulunan merdivenleri çıktığınız zaman Kanuni Sultan Süleyman'ın oğlu Şehzade Beyazid ve oğullarının kabirleri bulunuyor.

ŞEHZADE BAYEZID

Şehzade Bayezid (1525 - 25 Eylül 1561) , Kanuni Sultan Süleyman’ın Hürrem Sultan’dan olma şehzadelerindendir.

Babası henüz sağ iken kardeşi Şehzade Selim ile giriştiği taht mücadelesinde yenilmiş; sığındığı İran Şahı’nın sarayında babasının adamları tarafından oğulları ile birlikte boğularak öldürülmüştür. 

Bayezıd 1525 yılında İstanbul’da dünyaya geldi.

Babası Osmanlı padişahı Kanuni Sultan Süleyman, annesi Hürrem Sultan’dır.

11 Kasım 1539’da erkek kardeşi Cihangir ile birlikte sünnet edildi.

1541’de Macaristan seferine katıldı.

1546’da Karaman Sancak Beyliği ile görevlendirildi.

1548’de İkinci İran seferine çıkan babasını Akşehir’de karşıladı.

Kanuni 1553’te Nahcıvan Seferi’ne (3. İran seferi) çıkarken Bayezid’i taht muhafazası için Edirne’ye gönderdi.

Ordu sefere giderken Konya’da Şehzade Mustafa’nın boğdurulması ve ardından Şehzade Cihangir’in de hastalanarak Halep’te hayatını kaybetmesi üzerine Bayezid, tahtın iki varisinden birisi olarak kaldı.

Diğer varis, ağabeyi Şehzade Selim idi.

Bunlar daha babaları hayatta iken taht kavgasına tutuşmuşlar, uzun mücadeleler sonucunda, Kanuni Sultan Süleyman’ın, oğlu Selim’i desteklemesi sonucunda ne acıdır ki, Şehzade Beyazid ve oğulları öldürülmüştür.

 

Bayezid ve oğullarının cenazeleri Sivas’ a getirilerek surların dışında bulunan "Melik-i Acem türbesi"'ne defnedilmiştir.

Bu türbe Abdulvahabi Gazi Camii içerisinde bulunur.

Şehzade Bayezid'in, Orhan, Ayşe, Abdullah, Osman, Mehmet ve Murad isimlerinde beş oğlu kızı ve bir kızı vardı.

Dört büyük erkek kardeş ve bir de babalarıyla beraber İran’da katledilirken, daha üç yaşında bulunan en küçük kardeş Bursa'da öldürülmüştür.

Abdulvehhab Gazi Camiinin içinde iki büyük iki küçük olmak üzere dört tane kabir vardır.

Bunlar caminin kuzey doğu köşesindedir.

Bu kabirlerin, bulunduğu bölümde, kabirlerin baş tarafında duvara asılmış bir levha ve bu levhada da şu ifadeler yazılıdır:

„ Şehzadeler Kanuni Sultan Süleyman’ın oğlu Bayezid ve oğulları, Osman, Orhan, Abdullah burada medfundur. Şehit masumlara Fatiha, 23 Temmuz 1562"

Şehzade Bayezid şairdi. 

Şiirde “Şahi” mahlasını kullanırdı. 

Türkçe ve Farsça divani vardır.

Babasına yazdığı manzum mektup;

“Ey serâser âleme Sultan Süleyman’ım baba

Tende cânum cânımın içinde cânânum baba

Bayezîd’ine kıyar mısın benim cânum baba

Bî-günâhım, Hak bilür, devletlû sultanum baba

Enbiyâ ser-defteri, yani ki Âdem hakkiçün

Hem dahi Mûsâ ile İsâ-i Meryem hakkiçün

Kâinâtın serveri, ol Rûh-i A’zam hakkiçün

Bî-günâhım, Hak bilür, devletlû sultanum baba

Sanki Mecnûn’am, bana dağlar başı oldu durağ

Ayrılup bi’l cümle mâl ü mülkden düşdüm ırağ

Dökerüm göz yaşınu vâ-hasretâ dadü’l-ferağ

Bî-günâhım, Hak bilür, devletlû sultanum baba

Kim sana arzeyleye hâlim eyâ şâh-ı kerîm

Anadan, kardaşlarımdan ayrılup kaldım yetîm

Yok benüm bir zerre isyânum, sana Hak’dır alîm

Bî-günâhım, Hak bilür, devletlû sultanum baba

Bir nice ma’sumum olduğun şehâ bilmez misin?

Anlarun kanuna girmekden hazer kılmaz mısın?

Yoksa ben kulunla Hak dergâhına varmaz mısın?

Bî-günâhım, Hak bilür, devletlû sultanum baba

Hak Teâla kim cihânun şahı itmüşdür seni

Öldürüp ben kulunu, güldürme şâhım düşmeni

Gözlerüm nuru oğullarımdan ayırma beni

Bî-günâhım, Hak bilür, devletlû sultanum baba

Tutalum, iki elüm başdan başa kanda ola

Bu meseldür söylenir kim, “kul günâh itse n’ola”?

Bayezid’in suçunu bağışla, kıyma bu kula

Bî-günâhım, Hak bilür, devletlû sultanum baba”
Kaynak

Şehzade Bayezid ve oğullarının kabirlerinin önünde ki kapıdan geçerek Abdulvahabi Gazi'nin kabrinin olduğu bölüme ulaşıyorsunuz.

Aldulvahabi Gazi Hazretlerinin kabrinin bulunduğu bölüm camekanla kapatılmış.

ABDULVEHHAB GAZİ TÜRBESİ

Abdülvehhab Gâzi'nin Sivas'taki türbesi (Yukarı Tekke) 

Abdulvehhab Gazi türbesi, bugünkü haliyle sekizgen planlı olup tamamen kesme taşlardan yapılmıştır. 

Üzeri tek kubbelidir. 

Türbenin içinde sadece Abdulvehhab Gazi'nin mezarı vardır.

Abdulvehhab Gazi türbesinin kim tarafından ve kaç tarihinde yapıldığı bilinmiyor.

Fakat bu türbeyi ilk defa vakıf yapan meşhur Çakırhan oğlu Şerafeddin Ahmed Beydir.

Bu zat 726 Saban'inda (Miladi 1325) vakfiyesini tespit ettirmiştir. 

Vakfının mütevelliliğini de, Şeyh Muiniddin Ahmed bin Seyh Abdulaziz'i tayin etmiştir. (Vakfı esi Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivinde, 607 nolu defterde kayıtlıdır).

İkinci Bayezid zamanında Ahmet Pasa türbenin yanına bir mescit yaptırırken, türbeyi de yeniden yaptırmıştır.

Türbenin bakımı için görevlendirilme yapılmış ve bu vazifedarlara kâfi miktarda gelir vakfedilmiştir.

1160 senesinde Sivas Valisi bulunan Zaralı zade Mehmet Paşa tarafından Abdulvehhab Gazi vakfı tevsi ve kabri yanındaki Mescit genişletilerek bir minare, bir zaviye ve bir de çeşme ilave edilmiştir. 

Bu arada Türbe tamir görmüş ve ayrıca türbedara maaş bağlanmıştır.

Ahmed Hamdi Efendinin oğlu Müftü Numan Efendi, Zaralı zade Mehmet Paşa hakkında tanzim eylediği bir kasidesinde: 

"Sim ile oldu müzeyyen, mamur 

Merkadi pakii Abdulvehha"

Yani: "Abdulvehhab Gazinin kabri, türbesi imar edildi, gümüşle süslendi" beytiyle Abdulvehhab Gazi türbesinin tamirine işaret etmiştir.

(Bu bilgiler için bakınız: I.H. Uzunçarşılı, Sivas Şehri)

Evliya Celebi'nin Seyahatnamesinde bahsettiğine göre, Bağdat Fatihi 4. Murat Sivas'a gelip Abdulvehhab Gazi türbesini ziyaret etmiş ve türbenin duvarına şu beyti yazmıştır. 

“şu denlü devrede bu carhi devvar

Ne ben kala, ne hat kala, ne divar" 

Günümüz Türkçesi ile: 

Bu dönücü dünya o şekilde dönüyor ki, ne ben kalırım, ne yazı kalır, ne de duvar, demektir.

Kaynak

Camekanın üzerinde ki yazı da şunlar yazıyor;
Ashabımdan herhangi bir kimse bir ülkede ölürse kıyamet günü onlar (O ülke halkı) için bir lider ve nur olarak mahşere kaldırılır.
Hazreti Muhammed (S.A.V)'in sancaktarı Abdülvehhabi Gazi (R.A) Hazretleri bu makamda medfundur.

Türbenin son bölümünde dışarıya çıkışı olan demir bir kapı bulunmaktadır.
Yeni bir gezi yazısında görüşmek üzere...