Eminönü'nde, Hasırcılar Caddesinde yer alan Beta Yeni Han'a ait yazımızın 2. bölümündeyiz.
1. Bölümde 2019 yılında ilk açıldığı günlerdeki halini gösteren resimler paylaşmıştım.
2. Bölümde bugünlerde ki halini ve açıldıktan sonra yapılan değişiklikleri görebilirsiniz.
Yeni Han, uzun yıllar harabe bir şekilde kaldıktan sonra 2019 yılında tarihi dokusunu koruyacak şekilde restorasyon geçirerek tekrar açılmış.
Beta Gıda firması, Vakıflar Genel Müdürlüğünden Han'ı 49 yıllığına kiraladığı için restorasyon sonrası kendi isimlerini Han'ın ismine eklemişler.
Beta Yeni Han; Hasırcılar Caddesinde, Kuru Kahveci Mehmet Efendinin sırasında yer alıyor.
Yeni Han'ın kapısı gözünüzden kaçabilecek kadar arada kalıyor.
Yanında Beta Tea mağazası var, onu gördüğünüz zaman hanın kapısına ulaşacaksınız.
Hasırcılar Caddesi ile ilgili daha önce yayınladığım yazılarım;
Beta Yeni Han'ın giriş kapısı ilk açıldığı günlerde daha mütevaziydi.
Sonradan yapılan değişikliklerle bugünkü halini almış.
Bu hali ile daha çok fark ediliyor.
Ben bu geziyi 3 Mart 2020 tarihinde yapmıştım.
Bu bölümde gördüğünüz fiyatlar o güne aittir.
Giriş koridoru ilk zamanlar boştu, daha sonra hanın tarihini anlatan bir pano ve restorasyon öncesi ve sonrasını anlatan resimler eklenmiş.
BETA YENİ HAN:
Günümüze kadar gelen birçok tarihi belgede farklı isimle
anılan han; Goad Haritasında Hasırcılar Han’ı olarak geçerken; Tahmis Han adıyla
biliniyor.
Türk tarihinde önemli bir yeri olan hanlar arasında özel
bir hikâyeye sahip olan han, sırasıyla Emin Han, Tahmis Han, Hasırcılar Han ve
Yeni Han adlarını almıştır. Yaşadığı talihsiz hasarın izlerini uzun yıllar
taşıyan han, Beta Gıda’nın özüne ve ruhuna sadık kalarak gerçekleştirdiği
renovasyon çalışmalarıyla “Beta Yeni Han” adıyla yeniden kapılarını açtı.
1671 yılında Kazasker Abdülkadir Efendi Vakfı tarafından
vakfedilen Yeni Han’ın temellerinin 17. yüzyılın başlarında inşa edildiği
belirlenmiştir. Bu dönem boyunca inşa edilen tüm hanlar bulunduğu bölge göz
önünde bulundurularak iki veya üç katlı olacak şekilde inşa edilmiş. İncelemeler
doğrultusunda iki kat olduğu belirlenen Beta Yeni Han, geçirdiği deprem yangınlarda
üst katını önemli ölçüde kaybetmiştir. İkinci kata işaret eden bazı fiziksel
kalıntıları hâlâ barındırmaya devam eden han, 1894 depreminde de zarar görmüş,
tehlikeli görünen köşeler dönemin belediyesi tarafından yıkılmış. Geçirdiği
birçok tahribat sonrası onarımı yapılsa da günümüze yalnızca tek katı büyük
hasar görmeden gelebilmiş.
Dönemin hanlar
bölgesinin en hareketli noktalarından biri olarak tanınan, Tahtakale Mahallesi,
Hasırcılar Caddesinde yer alan Beta Yeni Han, o dönemde kahvenin ilk işlendiği,
depolandığı, kavrulduğu, öğütüldüğü ve satıldığı yer olarak bilinmektedir.
20. Yüzyılda hanların eski önemini yitirmesi, ticaret
merkezlerinin evrimi dolayısı ile alanın bakımsız bırakılması ve çevresel
faktörler sebebiyle işlevini yitirerek, dökük bir halde kalan han, eski
binaların kimliğinin korunması bilinci ile Beta Gıda tarafından Yönetim Kurulu
Başkanı Beşir Uğur Bey’in desteği ile 2016-2019 yılları arasında renovasyona
alındı.
Hanın renovasyonu; tarihi ve kişiliği korunarak, kent
yaşamında yeni bir kültürel doku oluşturacak şekilde yürütüldü. Renovasyonla
beraber sadece Eminönü’nü canlandırmakla kalmayan, İstanbul’un uluslararası
ticaret ve çekim merkezi haline gelmesini de amaçlayan Beta Gıda, Yeni Han’ın
sadece bölgesel değil kentsel dönüşüm paralelinde de ciddi bir değer
yaratmasını hedefledi.
Renovasyon kapsamında hanı en yeni, en üstün alt yapıyla
donatan Beta Gıda, tüm restorasyon sürecini Eminönü’nde ki hanların tarihi ve
kültürel yapısını araştırarak, aslına sadık kalarak yürüttü.
*Bu yazıda ki bilgileri Beta Yeni Han'ın, resimdeki duvar panosundan aldım.
Restorasyon geçiren bir yerin öncesi ve sonrasını gösteren resimlerin mutlaka paylaşılması gerektiğini düşünüyorum. Bu, yapılan işin ne kadar önemli ve zahmetli bir aşamadan geçtiğini gösteren çok önemli bir uygulama.
Açıkçası ben böyle yerleri ziyaret ettiğim zaman bu tür panolara yer verildiğinde büyük bir ilgi ile inceliyorum.
Beta Yeni Han ilk açıldığı günlerde avlunun üzeri açıktı, daha sonra camekan ile kapatılmış.
Bu hali görüntü olarak pek çok kişiye hoş gelmese de sanırım hava koşullarına başka çare bulunamadı.
Önce büyük şemsiyeler ile masalar korunmaya çalışılmış ama sonrasında camekana karar verilmiş.
Eskiden masa ve sandalyeler kenarda duruyordu, avlunun ortası boştu.
Günümüzde ise avlunun ortasına konumlandırılmışlar.
Kenarlarda mağazaların kendi ürünlerini sergilediği raflar var.
Han'da yer alan, hizmet veren mağazalar;
Beta Tea
House, A’la Kahve Evi, A’la
Kahve, Betum Kuruyemiş, Belita Baharat, Hacı Ali Lokum, Tarihi Emin Han Börek ve Tatlı,
Mazgal Burger ve Benuta Artizan Çikolata hizmet veriyor.
Bir bölümün daha sonuna geldik.
Bir sonraki bölümde Eminönü'nün yüzlerce çarşısından birisi olan "İrfaniye Çarşısı" ile ilgili resimler olacak.
Yeni bölümde görüşmek üzere..
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Yorum yazmak için;
Google hesabınız yoksa "Anonim" bölümünü işaretleyerek
yorumunuzu yazabilirsiniz.